Damga vergisi nedir?
Damga vergisi nedir? Çokça duyulur ancak azca ödenir. Damga vergisi, devlet tarafından alınan bir vergi türüdür. Bu vergi, kurum ve kişiler arasındaki işlemler sonucunda geçerliliğin belgendiği kağıt üzerinden alınır. Peki, damga vergisi nasıl hesaplanır ve kim tarafından ne zaman ödenir? Tüm bu soruları yazımızda cevapladık.
Damga vergisi nedir?
Damga vergisi, kişiler ile kişiler, kişiler ile kurumlar veya kurumlar ile kurumlar arasında hukuki ve resmi işlemleri belgeleyen kağıtlardan alınan vergilerdir.
Buradaki kağıt terimi, yazılıp imzalamak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade eder.
Damga vergisinin alınabilmesi için kağıdın ibraz edilebiliyor olması, imzalanabilir veya imza yerine geçen ibareler olması ve hüküm içermesi gerekmektedir.
Damga vergisi ne için alınır?
Damga vergisi, kişi ve kurumlar arasında yapılan sözleşme ve anlaşmaların geçerliliğini belgelemek amacıyla alınan bir vergidir. Bu sözleşmeler, kişiler arasında olabileceği gibi, kişi ve resmi daireler arasında da olabilir. İki kişi arasında yapılan sözleşmelerde, damga vergisi her iki tarafın da ödemesi gereken bir vergidir. Ancak, resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların damga vergisini kişiler öder.
Damga vergisi örneği olarak, kira sözleşmelerini gösterebilir; iş hayatında karşılaştığımız ihale, sözleşme ve ücret ödemesi gibi durumlarda da ödenen bir vergi türü olduğunu söyleyebiliriz.
Damga vergisi hesaplama nasıl yapılır?
Damga vergisi hesaplama, konu olan kağıtların nüshasına göre hesaplanır ve oranlara göre değişiklik gösterebilir. Damga vergisi ödeme şekilleri ise iki türlüdür: Nispi ödeme türü ve maktu ödeme türü. Nispi ödeme türü binde 9,48 olarak hesaplanırken, maktu ödeme, sözleşmede değer belirtilmemişse alınır.
Yukarıda da ifade edildiği üzere, bir iktisadi kıymetin amortismana tabi olması, iktisadi kıymetin elde edilme değerinin Vergi Usul Kanunu'nda belirtilen faydalı ömürlere göre kısım kısım gider yazılmasını ifade eder.
Sözleşmelerde damga vergisi hesaplama için ihtiyacımız olan tek rakam, sözleşme tutarıdır. Aylık olarak belirlenen tutarı yıl bazında düşünerek hesaplamanız gerekir. Daha sonra ise şu formülü uygulamalısınız:
- Damga Vergisi Tutarı = Sözleşme Tutarı x %0,948
- Damga Vergisi Tutarı= 24.000 x %0,948 --> 227,52 TL'dir.
Örnekte de açıkladığımız gibi, iş sözleşmesi damga vergisi hesaplama yaparken tutarı binde 9,48 ile çarpmanız yeterlidir. Sözleşmenizde damga vergisinin yarıya yarıya ödeneceğine dair bir ifade yer alıyorsa, hesapladığınız tutarın yarısını ödemeniz gerekir.
Damga vergisi beyannamesi ne zaman verilir ve ödenir?
Damga vergisi, ay içinde hazırlanan kağıtların ertesi ayın 20’sinde ödenmesi gereken bir vergidir. İzleyen ayın 20’nci günü akşamına kadar vergi dairesine beyan edilir. Şahısların ise, sözleşmenin imza tarihinden sonraki 15 gün içerisinde beyan edip, ödemeleri gerekir.
Kimler Damga Vergisi Mükellefidir?
Damga Vergisi'nin mükellefi, kağıtları imzalayan kişilerdir.
Damga vergisinin 3. maddesinde, yabancı ülkelerde düzenlenen sözleşmelerle ilgili şu bilgi yer almaktadır: "Yabancı memleketlerde Türkiye'deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kağıtların vergisini, Türkiye'de bu kağıtları resmi dairelere ibraz eden, üzerlerinde devir veya ciro işlemleri yapanlar veya herhangi bir şekilde hükümlerinden faydalananlar öderler. Ancak bunlardan ticari veya mütedavil kağıt mahiyetinde bulunanların vergisini, bunları en evvel satan veya kabul veya başka şekilde kullanan kişiler öderler."
Diğer bir soru ise, "Tek başına alınabilen damga vergisi nedir?"dir. Tek başına alınabilen damga vergisi, 9047 vergi kodunu ifade eder. Ödeme yapacak kişiler bu işlemlerini 9047 kodu üzerinden gerçekleştirirler. Bu vergi türü, kişi ve kurumlardan gerçekleştirilen işlemler için alınan damga vergilerini kapsar.